کتاب اولین و آخرین رهایی

کتاب «اولین و آخرین رهایی (فلسفه / روان‌شناسی» مجموعه‌ای از نوشته‌ها، سخنرانی‌ها و تعلیمات ثبت شده کریشنا مورتی (۱۹۸۶-۱۸۹۵) است. مورتی نویسنده، فیلسوف و سخنران هندی را به واسطه اندیشه‌هایش درباره آزادسازی انسان از قیود درونی خویش، می‌شناسند. او که در خانواده‌ای ساکن جنوب هند به دنیا آمده بود، در اروپا به تحصیل پرداخت و کم‌کم در میان معلمانش لقب مسیح موعود را گرفت. اما خود مورتی علاقه‌ای به این لقب نداشت و معتقد بود این لقب باعث می‌شود تا او از تلاش‌هایش برای تذهیب نفس خویش دور شود. او اعلام کرده بود که پیرو هیچ ملیت، طبقه، مذهب یا فلسفه‌ای نیست و بقیه عمر خود را در سفر به جهان، صحبت کردن با افراد و گروه‌های بزرگ و کوچک سپری کرد. این فیلسوف هندی نوشته‌ها و سخنرانی‌های بسیاری از خود به جای گذاشته است که برخی از آنان در همین کتاب جمع‌آوری شده‌اند که قاسم کبیری ترجمه آن را بر عهده داشته است. آلدس هاکسی در پیشگفتار کتاب «اولین و آخرین رهایی‌ (فلسفه روان‌شناسی)» می‌نویسد: «انسان دارای دو زیست است و در آن واحد در دو دنیا زندگی می‌کند، دنیایی که به او داده‌اند و دنیای وطنی‌اش، دنیای ماده، زندگی و هوشیاری و دنیای نمادها. ما در اندیشیدن از سیستم‌های نمادین گوناگونی بهره می‌گیریم، سیستم‌های زبان‌شناسی، ریاضی، تصویری، موسیقی و شعائرگونه. بدون این سیستم‌های نمادین نه هنری خواهیم داشت نه تمدنی، به عبارتی به حیوانی بدل خواهیم شد. بنابراین نمادها، چاره ناپذیرند، اما نمادها همان‌گونه که تاریخ خود ما و تاریخ هر عصر دیگر مساله را مثل روز روشن کرده است، در عین حال می‌توانند هلاکت‌بار باشند. مثلا از یک طرف قلمرو علم را در نظر بگیرید و از طرف دیگر قلمرو سیاست را. ما که اندیشیدن و عمل کردنمان واکنشی است در برابر دسته خاصی از نمادها، تا حدودی به کنترل و درک نیروهای اولیه نائل شده‌ایم».